Istakoz Hangi Yemeklerde Kullanılır? Istakozun Faydaları, Zararları ve Kalorisi

Istakoz

Denizde yaşayan canlılar genel olarak üçe ayrılır. 1. Balıklar 2. Yumuşakçalar 3. Kabuklular. Istakoz hakkında genel bilgi vermek gerekirse “Kabuklular” sınıfında yer alır.

Yazımızda ve Istakoz Istakoz Yemekleri Istakozun Faydaları Istakozun Zararları Istakoz Kalorisi Istak konusunda detaylar bulabilirsiniz.

Bu üç grupta yer alan canlılar, tarih öncesi zamanlardan bu yana besin kaynağı olarak görülmüştür. Balıkların dışında karides, midye, istiridye, ıstakoz gibi canlılar da besleyici değere sahiptir. Günümüzde ise ıstakoz seçkin dünya mutfaklarında tercih edilen bir üründür.

Istakoz larvadan çıktıktan 2 yıl sonra 450-500 gram ağırlığa ulaşır. Amerika’da 1 kilo ile 5 kilo arasında olarak ölçülen çeşitleri bulunur. Uzunluğu 30-40 santim arasıdır. Yaşam alanları olarak doğal resiflerin yanı sıra ıstakoz yetiştiriciliği amacıyla Uzak Doğu ülkelerinde yapay resifler oluşturulmuştur.

Dünya genelinde doğal yaşam alanları Akdeniz Havzası, Kuzey Atlas Okyanusunun doğu ve batı kıyılarında, İngiltere İrlanda adaları yakınlarında yaşarlar. Kanada ve Amerika kıyılarında Amerikan ıstakozu türü yaşamaktadır. Istakoz çeşitleri yaşadığı bölgeye göre kahverengi, mavi, yeşil, siyah renklerinde çeşitlilik gösterir.

Istakoz hangi hayvan grubuna girer, sorusunun cevabı ıstakoz kabuklu bir deniz ürünüdür. Vücudu iki bölümden oluşur.

Kafa ve kafaya bitişik gövde kabuğu ile karın ve altı bölümlü kuyruk kısmından oluşur. 2 gözü, 2 anteni, 2 kıskacı, 6 bölümlü ağzı bulunmaktadır. 8 uzun yürüme bacağı ve 5 çift kısa yüzme bacağı ile 20 adet solungacı vardır. Kıskaçlarından biri yakalayıcı diğeri ise kesici görevdedir.

İstakoz mu ıstakoz mu, şeklinde sorular sorulmaktadır. Halk arasında her iki kullanım biçimi de yaygındır. Ancak Türk Dil Kurumu Sözlüğünün kabul ettiği doğru kullanım biçimi istakoz değil ıstakoz şeklindedir.

Istakoz Nasıl Saklanır?

Istakozun en taze şekilde pişirip servis etmek için canlı olarak saklanması en idealidir. Bunun için balık lokantalarında ıstakoz akvaryumu bulunur. Istakoz doğal ortamından alındıktan sonra karada 36-48 saate kadar tazeliğini korur. Kıskaçlarına elastik bantlar takılı olarak muhafaza edilirse kıskacı ile herhangi bir zarar vermesi engellenir.

Ev ortamında saklanacaksa solungaçları nemli tutularak canlılığını koruması sağlanır. Solungaçları nemli kaldığı sürece karada 3 gün yaşayabilir. Daha uzun süre muhafaza etmek için kuyruğunu kıvırarak bir kaba yerleştirin.

Bu kabı buzdolabında 1 haftaya kadar saklayabilirsiniz. Susuz ortamda daha uzun süre canlılığını korumasını istiyorsanız, kabın içine koyduğunuz ıstakozun üzerini deniz yosunu ile örtebilirsiniz.

Istakoz Yemeklerde Nasıl Kullanılır?

Istakozun canlı olarak satın alınıp pişirilmesi daha makbuldür. Markette hazır pişmiş veya ölü olarak alınıp pişirilen ıstakozun et kalitesi daha düşük ve besin değeri daha azdır. Canlı bir hayvanı pişirmek istemiyorsanız haşlanmış olarak satın alabilirsiniz.

Istakoz yemeği besleyici değeri yüksek bir deniz ürünüdür. Piştikten sonra sert kabuklu olduğu için özel makas ya da pens yardımıyla kırılarak eti yenir.

Istakoz çorbası çok değerli ve seçkin mutfaklarda pişen bir üründür. Sadece ıstakozdan yapılabildiği gibi karides veya yengeçten de yapılabilir.

Istakoz dolması deniz ürünlerinin birleştirilerek sunulmasıyla oluşmaktadır.

Istakoz beyni kara hayvanlarında olduğu gibi başın içinde yer almaz, ıstakozun beyni çok besleyicidir ve kafa ve gövdenin birleştiği boğaz kısmında yer alır.

Istakoz dolgulu ravioli İtalyan mutfağının klasiği olsa da tüm dünyada seçkin mutfaklarda yer alan bir yemektir.

Istakoz güveç, etin ayıklanıp odun ateşinde kısık ve ağır ağır pişer veya fırında pişerek lezzetli bir güveç şeklinde olmaktadır.

Istakoz haşlama en çok tercih edilen pişirme yöntemlerinden biridir. Istakozun büyüklüğü ve ağırlığına göre haşlama süresi değişmektedir. Bazı yörelerde haşlama suyuna deniz suyu eklenerek lezzetin arttığı belirtilmektedir.

Istakoz balık ürünleriyle birlikte veya ayrı olarak tüketilebilir.

Istakoz Faydaları

Istakoz deniz ürünleri içinde hem fosfor, hem Omega 3 hem de protein içerdiği için en faydalı grubun içinde yer alır. Omega 3 sayesinde okuduğunu anlama oranını arttırır.

Sinir sistemini iyileştirir. Kan hücrelerini onarır, kırmızı kan hücre üretimini arttırır. Cilt kanseri riskini azaltır. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Beyin sağlığını korur. Göz yapısına iyi gelir. Doymamış yağ asitleri içerdiği için sağlıklı bir besindir. Kolesterolü düşürür.

Istakoz Nelere İyi Gelir?

Istakoz faydaları içerdiği B12 ve Omega 3 açısından özellikle gelişim çağındaki çocuklar ve gençler için çok fazladır. Yanlış avlanma ile ıstakoz nüfusunun azalması ile ıstakoz çiftliği işletmeleri dünyanın dört bir yanında kurulmaktadır.

·       Çocuk ve yetişkinlerde enerji verir, kas yapısını güçlendirir.

·       Saç ve cildin kaybolmuş parlaklığını geri kazandırır.

·       Yağ yakımını arttırır, vücutta biriken karbonhidratı enerjiye çevirerek yağ birikimini önler.

·       Kalp ve damar sağlığının korunmasında ve güçlenmesinde faydalıdır.

Istakoz İçindeki Vitaminler

Istakoz eti folik asit vitamini açısından çok zengindir. B12 vitamini oldukça fazladır. Istakozda bulunan fosfor ve B12 vitamini ileriki yaşlarda demans, unutkanlık gibi rahatsızlıkları önler. Beyin sağlığı ve hafıza gücü açısından çok yararlıdır. Omega 3 açısından zengindir.

Istakozda bulunan diğer mineraller şunlardır:

·       Çinko,

·       Kalsiyum,

·       Magnezyum,

·       Potasyum

·       Fosfor

·       Sodyum.

·       Protein değeri çok yüksektir. Kolesterol içeriği kırmızı ete göre daha düşüktür.

Istakoz Kalorisi

30 gram ıstakoz yapısının %88’i protein, %2 karbonhidrat ve %9’u yağ içermektedir. Küçük boy ıstakoz (450 gram) kalori değeri 114 kcal olarak hesaplanmıştır.

Istakoz Zararları

Istakozun zararı yoktur. Ancak tıpkı balık çeşitlerinde olduğu gibi yanında yenilecek yiyeceklerle kombinasyonu doğru planlanmazsa gıda zehirlenmesine yol açabilir. Örneğin eski tarihli taze olmayan bir yoğurtlu meze ile birlikte yenildiğinde mide ağrısına yol açabilir.

Istakoz taze yenildiğinde hiçbir şekilde zararı olmamaktadır. Ancak beklemiş ürün bakteri üretmeye başlar, 36 saat içinde tüketilmeyen ıstakoz hijyen kurallarına uymadan pişmişse mide hassasiyetine neden olur. Istakoz pişirme tekniğinden çok tazeliği önemlidir.

 

 

 

78628