Entamoeba Histolytica Hastalığı Nasıl Bulaşır? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Entamoeba Histolytica

Entamoeba histolytica hastalığı, günümüzde pek bilinmeyen ancak sonuçları ağır olan hastalık türleri arasında yer alıyor ve bu hastalık birtakım belirtiler de taşıyor. Entamoeba histolytica hastalığı, insanda hastalık yaptığı kesin olarak bilinen tek amip nedenli hastalıktır ve infekte kişilerde hiçbir belirti vermez.

Yazımızda ve Entamoeba Histolytica Hastalığı Bulaşma yolları Belirtileri Tedavi Yöntemleri Parazit hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Bunun yanında belirti gösteren kişilerde, amipli dizanteriye kadar farklı bağırsak belirtilerine, bazen de karaciğer, akciğer, dalak, beyin ya da deri gibi doku ve organlarda amip apselerine neden olmaktadır.

Entamoeba histolytica türünün insanda görülen beş şekli bulunmaktadır. Trofozoid şeklinde, ektoplazma saydam, endoplazma ise granüllü yapıdadır. Bu formda çekirdek belirgin değildir.

Prekist şeklinde, trofozoidlerin bölünmesi sonucunda oluşan küçük amiplerin, sindirilmemiş besin maddelerini dışarı atması sonucu oluşan yapıdır. Boyanmamış preparasyonlarda glikojen ve amip görülemez.

Kist formu doğal olarak prekiste benzer. Trofozoidlerin bağırsakta ilerlerken su miktarının giderek azalması sonucu fizyolojik ve morfolojik bazı değişikliklerin ortaya çıkması sonucunda oluşurlar. Karyozom belirgindir ve kistte 1-4 adet çekirdek görülebilir.

Metakist formunda, sindirim yoluyla alınan kistler, insan bağırsağında açılır daha sonra ektoplazma ve endoplazma olarak ayrılır. Ektoplazmada pseudopodların kist duvarını yıkarak dışarıya uzanması sonucunda metakist oluşur.

Son olarak Metakistik trofozoid formu ise  metakistin yaklaşık olarak içindeki nükleus sayısı kadar bulunması sonucu oluşan tek nükleuslu ve küçük bir yapıdır. Yani metakistik form ikiye bölünmüş ve bu form oluşmuş gibidir.

Entamoeba Histolytica Hastalığı Nasıl Bulaşır?

Entamoeba histolyticanın trofozoid yapısı, vücut dışında fazla yaşayamadığı için yutulduğunda mide sıvısının etkisi ile hızlıca yok olur. Bu yüzden de bulaşmada etkili değildir. Entamoeba histolytica hastalığı kisti nedir sorusu merak edilen konulardandır.

Kistler insanda vücut dışında dışkıda, dışkı ile kirlenen meyve ve sebzelerde, çamur ve toprakta bulunur. İnsana geçmesi sindirim sistemi yolundan ağız aracılığıyla olur. İnsandan insana geçişi ise doğrudan olabildiği gibi enfeksiyonu olan insanların pislettikleri içecek ve gıdalar üzerinden dolaylı da olabilir.

Hamam böcekleri, entamoeba histolytica kistlerini taşımada önemli faktörlerden biridir. Yayılma, toplu halde yaşanan kışla, hapishane, akıl hastanesi gibi ortamlarda en yüksek düzeydedir.

Entamoeba Histolytica Hastalığı’nın Belirtileri Kaç Gün İçinde Ortaya Çıkar?

Entamoeba histolytica’nın bağırsakta kuluçka süresi 7-14 gündür. Ancak bazen birkaç ay da sürebilir.   Başlangıçta sessiz seyreder. Genellikle hastalığın vücuda girişinden 10-25 gün sonra belirtiler görülmeye başlanır.

Entamoeba Histolytica Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Entamoeba histolytica özellikleri arasında trofozoid formu ile kalın bağırsak epitel hücreleri arasına girmesi ve sitololitik enzimlerin etkisiyle hücreye zarar vermesi yer alır.

Bunun sonucu olarak ülser adı verilen yaralar oluşur. Bu türün yaptığı amipli dizanteri hastalığında belirtiler, tutulan organa yani parazitin yerleştiği organa göre değişkenlik gösterir.

Bu parazitin genellikle bulunduğu yer kalın bağırsaktır. Buradan diğer organlara yayılır. Buna göre de klinik belirtiler değişkenlik gösterir. Kalın bağırsaktaki kuluçka süresi 7-14 gün arasıdır. Bu süre bazen birkaç aya kadar uzayabilir. 

Entamoeba histolytica özellikleri başta sessiz seyreder, daha sonra karın  ağrısı, fazla miktarda kötü kokulu dışkılama ve kilo kaybı görülür.

Dışkı, yarı sulu ya da ishal şeklinde olabilir. Mukus ve kan içerir. Bağırsak dışı amip vakalarında ise öncelikli olarak karaciğerin sağ lopu zarar görür. Karaciğer normalden büyük ve ağrılı bir hal alır. Buradan akciğere yayılır. Bazen beyin, dalak ve genital organlara da geçerek etki gösterebilir.

Entamoeba histolytica belirtileri kendini farklı şekillerde gösterir. Kalınbağırsak ya da dışkıdan rektoskop ya da sigmoidoskop kullanılarak elde edilen doku örneği ya da kazıntıda inceleme yapılır.

Dışkı, önce makroskobik ve çıplak gözle incelenir. Koku, kıvam ve şekil Entamoeba histolytica özellikleri arasında ayırt edici olanlardır ve hastalığı tanımada oldukça önemlidir. Mukus ve kan içerip içermediği gözlemlenir. Buna göre tanı konur.

Entamoeba Histolytica Hastalığı’nın Tedavisi Var Mıdır?

Entamoeba histolytica  tedavisi olan bir hastalıktır. Entamoeba histolytica karaciğer ve bağırsakta farklı etkilere neden olur. Hastalığın bağırsak ve karaciğerde yaptığı etkilere göre farklı ilaçlar kullanılan  tedavi yolu izlenir.

Trofozoid, kist ya da ikisine aynı anda etki eden antibiyotikler ile antiprotozoner ilaçlar kullanılması gerekir. Fakat bazen ilaçla tedavi yeterli olmayabilir.

Entamoeba histolytica tedavisi, süre olarak  kişiden kişiye göre değişiklik gösterir. Bu sürede, hastalığın ilerlemesi ve şiddeti belirleyici unsurlardır. Entamoeba histolyticanın neden olduğu hastalıkların iki ayrı dönemde incelenmesi gerekir.

Eğer hastalık ikinci dönemde ise Entamoeba histolytica tedavisi, 10 -20 gün arasında değişkenlik gösterir. 20. günün sonlarına doğru normal yaşama dönmeye başlanabilir. Hastalık birinci dönemde ise iyileşme süresi 7-12 gün arasındadır.

Birinci dönemde tedavi edilmeyen hastalık, hızla ikinci döneme doğru ilerler. Bu yüzden birinci dönemde hızlıca tedaviye başlanmalıdır. Çok şiddetli yaşanan hastalıkta, tedavi mutlaka hastanede yapılmalıdır. Bağırsaklara yerleşen enfeksiyon, hastanın normal ve sağlıklı bir şekilde beslenmesini engeller.

Bu durum da doğal olarak Entamoeba histolytica tedavisi süresini uzatarak  olumsuz etkilere neden olur. Hastalar bu süreçte, küçük lokmalar halindeki, kalorisi yüksek gıdalarla beslenirler. Beslenmek için ağız yolunu kullanamayacak durumdaki hastalar için beslenme damar yolu aracılığıyla sağlanır.

Bağırsaklarda enfeksiyon oluşumunu önleyen antibiyotikler kullanıldığında, iyileşme süreci 10-15 gün arasında tamamlanır. Neden olduğu birtakım hastalıklar da vardır. Bunlardan birisi de amipli dizanteri hastalığıdır ve kişilerde çok ciddi etkilere neden olabilmektedir.

Amipli dizanteri adı verilen hastalık, Entamoeba histolytica amipinin neden olduğu hastalıklardan biridir. Yiyecek ve içeceklerden bulaşır. Hemen her yaşta görülebilir. Kanlı ishal, iştahta azalma, kilo kaybı ve kusma gibi şikâyetlere neden olur.

Diğer ishallerden kanlı dışkılama durumu ile ayrılır. Kanlı dışkılama varsa hemen doktora başvurmak gerekir. Genellikle 10 gün süren tedavide, terasiklin grubundan ilaçlar kullanılır. Korunmak için ise içme suyunun 50 derece üstüne kadar ısıtılması gerekir.

Ayrıca temizlik konusunda da oldukça hassas olmak gerekir. Yemek yaparken de pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri karıştırarak yememeye özen gösterilmedir.

Entamoeba histolytica’ ya bağlı olarak, bağırsakta kanama, bağırsak daralmaları ve bağırsak delinmesi gibi durumlar meydana gelebilir. Bu gibi ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekir.                                                                                                        

Entamoeba Histolytica Hastalığı’ndan Korunmak İçin Ne Yapılmalıdır?

Öncelikle temizlik en önemli korunma yoludur. İlk olarak el temizliği çok önemlidir. Eller sık sık ve  güzelce yıkanmalıdır. Daha sonra ise çevre temizliğine önem vermek gerekir. Çevrenin temizlik şartlarının mutlaka iyileştirilmesi gerekir.

Bu anlamda karasineklerle mücadele büyük önem taşır. Hastalığı taşıyan insanların denetlenmesi de son derece önemlidir. Herhangi bir belirtiyi gösteren kişinin, bulaştırıcı olmamak adına iyileşene kadar okul ya da iş gibi kalabalık ortamlara girmemesi gerekir.

Ayrıca belirti gösteren kişinin en az 48 saat belirtiler geçene kadar başkalarına yemek hazırlamaması gerekir. Dışkıda bulunan kistler sindirim yoluyla alındığı için içme suları mutlaka süzülerek, klorlanarak  ya da kaynatılarak kullanılmalıdır.

Çiğ meyve ve sebzeler tüketilmeden önce mutlaka sıcak su ile çok dikkatli bir şekilde yıkanmalı ve iyice temizlendikten sonra tüketilmelidir. Hastane, hapishane  gibi kalabalık ortamlarda hijyen kurallarına daha çok  dikkat edilmelidir.

83961