Biberiye Nedir, Yemeklerde Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Zararları

Biberiye

Biberiye, çalı bitkileri arasında dört mevsim yeşil kalan dalları ve aromatik kokusu ile dikkat çeken iğne yapraklı uzun ömürlü bir bitkidir. Ana vatanı Akdeniz bölgesidir ve Eski yunan ve Roma tarafından bilinen tıbbi bitkilerdendir.

Bu makalede ve Biberiye Biberiye Nedir Biberiye Kullanımı Yemeklerde Biberiye Kullanımı Biberiye Fay konusunda detaylar bulabilirsiniz.

Biberiye bitkisi, Latincede deniz nemi anlamına gelen “Rosmarinus Officinalis” olarak adlandırılan ballıbabagiller familyasındandır. Akdeniz’e ve Egeye kıyısı olan ülkelerde denize kıyısı olan bölgelerde yetişmektedir. Yaprakları yaz kış yeşil olan ve soluk mavi eflatun renkte küçük çiçekler açmaktadır.

Biberiye faydaları oldukça fazla olan eski zamanlardan beri bağlılık ve sadakat getirdiğine inanılarak gelinlerin tacına ve gelin buketine yerleştirilmektedir. Zihin açıcı özelliği nedeniyle de öğrenciler saçlarına bu bitkiyi takmaktadırlar.

Biberiye Nasıl Saklanır?

Biberiye yaz kış yeşil kalan dalları ucundan ilkbaharda yeni filizler vermektedir. Yaz sonuna doğru çiçeklenmeden önce bu filizler toplanarak en hoş kokulu ve aromatik biberiye dalları elde edilir. Biberiye el içinde bir veya iki parmak boyu 10-15 cm dal şeklinde toplanır.

Yıkanarak bir kevgirde suyu süzülür ve bu şekliyle buzdolabında 7 gün saklanabilir. Peki, biberiye nasıl saklanır? Eğer 4 mevsim kullanmak istiyorsanız taze dallar kurutularak saklanmalıdır.

Taze toplanmış dallar alt kısmından bağlayarak ters şekilde kuru ve tozsuz kapalı bir ortamda asılır. Bu şekilde iki hafta asılı kaldığında yeşil bir şekilde kurur. Tercihen cam kavanozda uzun süre saklanabilir.

Biberiye Yemeklerde Nasıl Kullanılır?

Bazı baharatlarla birlikte sağlıklı beslenme şekilleri dünyada paylaşılmaya başladığından beri biberiye adı daha sık duyulmaya başlanmıştır.

Oysa kullanımı çok eski tarihlere dayanmaktadır. Eski zamanlarda insanlar biberiyeyi tütsü olarak kullanmışlardır. Bir rivayete göre Hz. İsa bebekken bir biberiye çalılığının altında korunmuştur. Romalılar biberiye bitkisini cenaze törenlerinde, düğünlerde ve akademide tütsü ve yeşil dal şeklinde üzerlerinde taşımışlardır.

Biberiye yemeklerde nasıl kullanılmalıdır? Biberiye bitkisi içerdiği uçucu yağ nedeniyle aromatik yağ, çay ve baharat olarak kullanılmaktadır.

Zeytinyağının içerisinde bekletilmiş taze biberiye tat ve kokusunu yağa vermekte bu şekilde de soğuk yemek ve salatalarda sos olarak veya et marinasyonunda kullanılmaktadır.

Mutfaklarda biberiye et yemekleri ile birlikte tercih edilmektedir. Kırmızı et marinasyonunda veya tütsü olarak biberiye kullanılabilir.

Foccacia bazı otlu ekmeklerde zeytinyağı ile oldukça uyumlu bir lezzettir. Suyu kaynatıldığında verdiği aroma ile gaz söktürücü özellik nedeniyle baharat olarak kullanılır. Biberiye çayı kurutulmuş yaprakların kaynatılması ile elde edilir ve içerek tüketilir. Günün her saatinde içilebilir. Hazmı kolaylaştırıcı ve vücut metabolizmasını hızlandırıcı etkisi vardır.

Biberiye çayı demlenerek hazırlanmaktadır. Yan etkileri nedeniyle tek başına çok yüksek dozlarda kullanılmamalıdır.

Biberiye Faydaları

İlaç olarak biberiye bitkisinden elde edilen çay eski zamanlardan beri kabızlık, gaz giderici, hazmı kolaylaştırıcı, sindirim sistemi salgılarını artırıcı, terletici ve idrar söktürücü olarak kullanılmaktadır.

Spazm çözücü etkisi vardır. Merkezi sinir sitemi uyarıcısıdır. Yeni iyileşmiş ağır hastaların kendisini daha iyi hissetmesi için uyarıcı ve zindeleştirici olarak kullanılmaktadır. Antioksidan özellik taşır.

Biberiye yağının faydaları ise kan dolaşımını hızlandırmakta ve ağrı kesici özellik göstermektedir. Kas ağrılarında ve romatizma ağrılarında ağrı kesici olarak sürülerek ve masaj yapılarak kullanılmaktadır. İltihaplı yaralarda da ağrı kesici ve iyileşmeyi hızlandırıcı olarak kullanılmaktadır.

Biberiye çayının bir faydası da, çayı saça sürülüp saç derinine masaj yapılarak kurumaya bırakıldığında, saç dökülmesini önleyici ve saçı canlandırıcı etkiye sahiptir.  Cilt ve el ayak bakımında aromatik yağ ve masaj yağı olarak biberiye yağı kullanılmaktadır.

Biberiye kaynatılarak elde edilen su antiseptik özellik taşır. Bu nedenle ev hijyeninde, banyo ve mutfak temizliğinde hanımların doğal bir genel temizlik sıvısı olarak kullanımı için uygundur.

Biberiye Nelere İyi Gelir?

Biberiye alternatif tıpta oldukça sık tüketilen bir tıbbi bitkidir. Pek çok şeye de faydası bulunmaktadır. Biberiye nelere iyi gelir sorusuna cevap olarak şunları söylemek doğru olacaktır:

·       Biberiye karnosol, rosmarinik, betülinik ve karnosik-asit içeriği nedeni ile antioksidan yani kanser önleyici etkiye sahiptir.

Bitkinin özleri cilt kanseri, lösemi, meme ve karaciğer kanseri, prostat, mesane, yumurtalık, kolon, akciğer ve pankreas kanserlerine karşı etkilidir. Hücrelere zarar vermeyen bir tedavi olarak doktor gözetiminde kemoterapi ilaçlarıyla birlikte kullanılabilir.

·       Biberiye çayı kilo vermeye yardımcı bir diyet çayıdır.

·       Bağışıklık sistemini güçlendirir. Biberiyedeki antioksidan bileşikler bağışıklığı güçlendirerek hastalıklara karşı daha dirençli hale gelmemizi sağlar.

·       Biberiye doğal bir ağrıkesicidir.

·       Biberiye belleği geliştirir, hafızayı güçlendirir.

·       Biberiyenin yapraklarından elde edilen özler; karnosik ve rosmarinik asit gibi fenolik bileşikler içerdiği için nöronlarda meydana gelen bozulmaları önler.

·       Alternatif tıpta ve koruyucu hekimlikte bunama, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların önlenmesinde kullanılmaktadır.

·       Biberiyenin yağı solunmasının demans ve Alzheimer hastalığı olan kişilerde iyileştirici etkileri üzerine araştırmalar yapılmaktadır.

·       Sindirim sistemi rahatsızlıklarında, mide ülseri hazımsızlık ve boşaltım sistemi problemlerinde doğal bir ilaçtır.

·       Biberiye saç ve cilt sağlığı için çok faydalıdır.

·       Karaciğer ve solunum rahatsızlıklarını gidermede etkilidir.

·       Biberiye sinir sistemine karşı rahatlatıcı etki sağlar. Spazm çözücü özelliği vardır. Yaprakları ve yağı eski zamanlardan beri dinginlik sağlar ruhsal sorunlarda etkilidir.

·       Biberiye yağı diş macunlarında ve ağız gargara suyunda kullanıldığında diş eti için oldukça faydalıdır.

·       Biberiye tütsüsü veya buharı boğaz enfeksiyonunda rahatlatıcı etkisi vardır.

·       İdrar söktürücüdür. Böbreklerin çalışmasını sağlar, suyun vücuttan atılmasını ve zararlı maddelerin toksik maddelerin atılmasını kolaylaştırır.

Biberiye İçindeki Vitaminler

Biberiye içerisindeki faydalı vitaminler nedeniyle hem tıp alanında hem mutfakta değerli bir bitkidir. İçerisinde A vitamini ve C vitamini yüksek miktarda bulunmaktadır. Bunun yanında B6 vitamini (piridoksin), B1 vitamini (tiamin) ve B9 vitamini (folat) içerir. Folik asit de içermektedir.  

Ayrıca Magnezyum, kalsiyum, bakır, manganez ve demir mineralleri bulunmaktadır. Doymuş yağ oranı ve diyet lifi yüksek, sodyum oranı düşüktür. Çok miktarda tüketilmeye uygun olmadığı için çay karışımlarında ve yemeklerde aroma verici olarak kullanımı tavsiye edilmektedir.

Biberiye Kalorisi

Biberiyenin kalorisi ne kadar sorusu merak edilmektedir. Biberiyenin 100 gramında 57 kcal kalori vardır. Ortalama bir porsiyon için kullanılan 5 gr lık miktarda ise kalori bulunmaktadır.

Biberiye Zararları

Biberiye bitkisi faydaları olduğu kadar zararları da olabilen bir bitkidir. İnsan sağlığına ciddi bir zararı belirtilmemiştir ancak çok miktarda tüketildiğinde bazı yan etkileri olabilmektedir. Ciltte tahriş ve kaşınma, diyabet hastalarında glikoz seviyesinde artış Kas spazmı gibi yan etkileri olabilmektedir.

Bazı bitkiler veya bitki çayları hamilelikte hem anne hem de bebek sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle biberiyenin hamilelik ve emzirme döneminde tüketimi önerilmemektedir.

Ciddi bir hastalığı olan ve düzenli ilaç kullanan kişilerin biberiye çayı ya da yağı kullanımını mutlaka doktorlarına danışmaları tavsiye edilir. Biberiyenin zararları nedeniyle sinir sistemi üzerinde uyarıcı etkisi bulunduğu için, epilepsi rahatsızlığı olanların uzak durması tavsiye edilir.

51131