Namaz Terimlerinin Anlamları

Namaz Terimlerinin Anlamları Namaz her zaman için dinin direğidir. En önemli ibadetlerden biri olan namazda çeşitli terimler vardır. Namaz terimlerinin anlamları ise çok kapsamlıdır. Örneğin tekbir vardır. Bu namaza başlamadan önce Bismillahirrahmanirrahim demektir. Rükû ise eğilme anlamına gelir. Daha pek çok anlam vardır ve bunların bilinmesi doğru bir şekilde namaz kılmayı da beraberinde getirir. Birinin bilinmemesi durumunda büyük bir eksiklik içine girilir. Böylesi durumda yapılacak olan namaz ibadeti hem eksik hem de yanlış yapılmış olur. Doğru yapılabilmesi için var olan terimlerin anlamlarının bilinmesi şarttır.

Dini sözler ile birlikte öğrenildiği zaman ise bu terimler daha uygun bir şekilde yapılmış olur. Eksiklik olmaması adına her birinin anlamının ne olduğunun bilinmesi ve uygulanması şarttır. Bu bağlamda namaz layıkıyla yerine getirilmiş olur. Namaz ibadetinde Allah’a daha yakın olunur. Namazın doğru bir şekilde uygulanabilmesi adına her şeyin yerli yerince yapılması çok büyük bir önem arz eder. Namazın bu denli önemli olması ise çoğu insan tarafından bilinen bir husustur.

İşte Editörün Seçimi ile Namazla İlgili Terimlerin Anlamları:

1. Takbir: Namaza başlarken “Allahu Ekber” diyerek yapılan tekbir.
2. İhram: Namazda, Allah’ın huzuruna çıkarken niyet ederek alınan kutsal hal.
3. Rükû: Namazın bir bölümü olan eğilme hareketi. Belin doğrulduğu ve ellerin dizlere konulduğu duruş.
4. Secde: Namazın bir bölümü olan alnı ve burunu yere koyma hareketi.
5. Fatiha: Namazın ilk rekâtında okunan ve Kur’an’ın ilk suresi olan Al-Fatiha suresi.
6. Rekât: Namazın bölümlerinden her biri. Her rekâtta belirli sayıda rükû ve secde yapılır.
7. Cemaat: Bir araya gelen müminlerin namazı birlikte kılmaları.
8. İmam: Cemaatin önderi olan ve namazı yöneten kişi.
9. Cuma Namazı: Müslümanların toplu olarak cuma günleri kıldığı özel bir namaz.
10. Tesbih: Namazda okunan duaları saymak için kullanılan boncuklu veya elektronik cihaz.
11. Selam: Namazın sonunda sağa ve sola dönerek verilen selam. Namazın tamamlandığını ifade eder.
12. Müstehap: Namazda yapılan, sünnet olarak önerilen ama vacip değilse terkedilebilecek olan ibadetler.
13. Vacip: Namazın edası sırasında yapılması zorunlu olan hareketler.
14. Farz: Namazın temel ve vazgeçilmez olan bölümleri. İslam’ın beş şartından biri olan farz ibadet.
15. Vitir: Gece namazının sonunda kılınan, farz namazlardan ayrı bir şekilde yerine getirilen üç rekât namaz.

Namaz Terimlerinin Anlamları

• Abdest: Farsça âb (su) ve dest (el) kelimelerinden oluşan ve “el suyu” anlamına gelen abdest, belirli ibadetlerin ifasının ön şartı olan ve kendisi de ibadet mahiyetinde görülen bir nevi hükmî temizliktir. Arapça karşılığı güzellik, temizlik ve parlaklık anlamına gelen “vudû”dur.
• Fıkıhta abdest, “belli uzuvları usulüne uygun olarak su ile yıkamak ve bazılarını da eldeki su ıslaklığı ile meshetmek” şeklindeki ibadet temizliği olarak tarif edilir.
• Salat: Namaz demektir. Çoğulu “Salâvat”dır. Bir de “Salât”, Peygamber efendimize şu şekilde yapılan dua manasına da gelmektedir.
• “Allahümme salli ve selim alâ seyyidina Muhammedin ve alâ ali seyyidina Muhammed.”
• Anlamı: “Allah’ım! Efendimiz Muhammed’e ve onun ailesine selamet ve rahmet ihsan buyur.”
• Tekbir: “Allahü Ekber” demektir.
• Kıyam: Namazda ayakta durmaktır.
• Kıraat: Kur’anı Kerîm’den bir miktar okumak demektir.

İftitah tekbiri: Namazın içindeki farzlardan olan İftitah tekbiri namaza başlarken “Allahu Ekber” diyerek tekbir almaktır.

Rükû: Namazda kıraatten sonra elleri dizlere koyarak baş ce sırtımız düz bir şekilde eğilmek demektir.

Secde: Rükûdan sonra ayak diz ve ellerimizle beraber alnımızı ve burnumuzu yere koyarak kapanmaktır. “Sücûd” sözü de secde etmek ve secdeler manasına gelir.

Kavme: Namazda rükûdan kalkıp her aza yerleşecek şekilde dimdik durmak demektir. Rükû halinden doğrulup da bir defa “Sübhane Rabbiyel’azim” diyecek kadar ayakta durmaktır.

Celse: namazda iki secde arasında tam manasıyla her aza yerleşecek şekilde oturmak demektir. İki secde arasında bir defa “Sübhane Rabbiyel’azim” diyecek kadar oturmaktır.

Rek’at: Namazın bölüklerinden her biri demektir. Şöyle ki: Bir namazda kıyam, rükû ve iki secdenin toplamı bir rekattır. Bir namazda iki kıyam, iki rükû ve dört secde bulunursa, o namaz iki rekatlı olur. Üç veya dört kıyam bulunursa, o namaz üç veya dört rekatlı olur.

Farz: Yapılması din yönünden kesin şekilde gerekli olan herhangi bir görevdir. Farz-ı Ayn ve Farz-ı Kifaye diye ikiye ayrılır.

Farz-ı Ayn: Yükümlü (mükellef) olan herkesin yapmak zorunda olduğu farzdır. Beş vakit kılınan namaz gibi…

Farz-ı kifaye: Yükümlülerden bazılarının yapması ile diğerlerinden düşen ibadetlerdir. Cenaze namazı gibi…

Taharet: Lûgat manası temizlik demektir. Din deyiminde taharet, pislik ve necasetten arınmış olmak veya abestsizlik denilen şerî bir engelin kalkması halidir.

Niyet: Kasıt manasındadır ki, kalbin bir şeyi yapmaya yönelmesi demektir. Şeriatta ise yapılan bir görevle Yüce Allah’a ibadette bulunmayı ve O’na manevi bakımdan yaklaşmayı kastetmektedir.

Teyemmüm: Sözlükte kastetmek anlamına gelir. Şer’i terim olarak ise; su bulunmadığı veya bulunup ta kullanılamadığı takdirde, temiz olan toprağa sürülen ellerle yüzü dirseklere kadar kolları meshetmektir.

Şef: Çift manasında olup namazların her iki rekâtına denir. Dört rekâtlı bir namazın önceki iki rekatına “birinci şef” son iki rekatına da “ikinci şef” denir. Üç rekatlı bir namazın üçüncü rekatı da, “ikinci şef” demektir.

Müstahab: Lügat manası, sevilmiş şey demektir. Din deyiminde, Peygamber (s.a.v.) Efendimizin bazen yaptıkları ve bazen de terk ettikleri ibadettir. Kuşluk Namazı gibi. Bu bir nevi müekked olmayan sünnettir.

Ka’dei ahîre: Namazın içindeki farzlardan olan ka’dei ahire son oturuş demektir. Namazın sonunda “Ettehiyyâtü” duasını okuyacak kadar oturmaktır. Bir namazda iki defa oturulursa, birinci oturuşta “Kadei Ûlâ; İlk otururş”, ikincisine de: “Kadei Ahire; son oturuş” denir.

70508